Lịch sử khí tượng Bão Goni (2020)

Biểu đồ thể hiện đường đi của bão; những dấu chấm màu đại diện cho vị trí bão và cường độ của nó trong thời gian sáu tiếng.
Thang bão Saffir-Simpson
ATNĐBNĐC1C2C3C4C5

Sau khi bão Molave tàn phá Philippines, Cục Khí tượng Nhật Bản (JMA) đã phát đi thông báo về sự hình thành của một vùng áp thấp nhiệt đới mới ở phía tây quần đảo Mariana, trên vùng biển Thái Bình Dương vào ngày 27 tháng 10.[2] Vì gần khu vực chịu trách nhiệm về khí tượng của Philippines, cùng với tuyến đường được dự báo là về phía Tây, Cục quản lý Thiên văn, Địa vật lý và Khí quyển Philippines (PAGASA) cũng bắt đầu đưa ra các lời khuyên về xoáy thuận nhiệt đới mới hình thành.[3] Đến ngày hôm sau, Trung tâm Cảnh báo Bão Liên hợp (JTWC) cũng theo dõi và nâng cấp xoáy thuận này thành áp thấp nhiệt đới.[4] Cơn bão có dòng ngoại lưu và hướng đi tốt khi nó tiến gần đến khu vực quản lý của Philippines.[5]

Từ trái sang phải; Bão Molave, Bão nhiệt đới Goni và tiền thân của Bão nhiệt đới Atsani (ở dưới cùng bên phải) vào ngày 28 tháng 10 năm 2020.

Khi vùng áp thấp tiếp tục di chuyển về phía tây nhờ các điều kiện thuận lợi ở vùng biển Thái Bình Dương, JMA và JTWC đã nâng cấp độ của hình thái này thành một cơn bão nhiệt đới, trong khi JMA đặt tên cho nó là Goni cho cơn bão mạnh hơn.[6][7][8] Vài giờ sau, PAGASA chính thức nâng cấp độ của Goni thành bão nhiệt đới mạnh.[9] Do vùng nước ấm xung quanh cơn bão, nó có dịp để tăng cường độ, trở thành bão cuồng phong.[10][11] Đến 9 giờ 30 phút sáng ngày 29 tháng 10 (giờ UTC), Goni đi vào khu vực quản lý của Philippines và được PAGASA đặt tên là Rolly.[12] Đến 18:00 giờ (UTC) cùng ngày, Goni đạt cường độ tương đương bão cấp 4, với sức gió duy trì trong 1 phút là 120 hải lý trên giờ (220 km/h; 140 mph), và sau đó trở thành cơn bão mạnh cấp 5 đầu tiên của mùa bão chỉ vài giờ sau.[13][14] JTWC xác định Goni là siêu bão vào lúc 09:00 UTC ngày 30 tháng 10, biến nó trở thành siêu bão thứ hai của mùa bão. Sau khi trải qua một chu kỳ thay thế mắt bão ngắn ngủi vào ngày 31 tháng 10, một chu kỳ điển hình của một cơn bão có cường độ như vậy, nó đã tiếp tục mạnh lên, với JTWC, JMA và Chi nhánh phân tích vệ tinh đều đánh giá thông số kỹ thuật Dvorak là số-T 8,0, cao nhất trong thang điểm. Trên cơ sở này, JTWC ước tính sức gió duy trì trong 1 phút là 315 km/h (195 dặm / giờ), tương đương với bão Haiyan của năm 2013 và bão Meranti của năm 2016 với ước tính đáng tin cậy cao nhất ở Đông bán cầu. Trong khi đó, JMA ước tính áp suất khí quyển trung tâm là 905 hPa (mbar; 26,72 inHg) cho cơn bão trong khi đó JTWC ước tính áp suất là 884 hPa (mbar: 26,1 inHg).[15]

Siêu bão Goni đổ bộ vào đảo Catanduanes, Philippines, với đám mây dày đặc

Vào lúc 20:50 UTC ngày 31 tháng 10, Goni đổ bộ lên khu vực đất liền Bato, Catanduanes, Philippines với cường độ cao nhất, cấp 5 siêu bão.[16][17] Tính theo sức gió duy trì trong 1 phút, đây là xoáy thuận nhiệt đới mạnh nhất khi đổ bộ đất liền trên toàn thế giới.[18][19] Goni còn tiếp tục đổ bộ vào Tiwi, Albay lúc 23:20 UTC và San Narciso, Quezon lúc 04:00 UTC ngày 1 tháng 11.[20][21] Goni sau đó tiếp tục đổ bộ đất liền Philippines lần thứ tư tại Lobo, Batangas lúc 09:30 UTC.[22] Do tương tác với đất liền, cộng thêm gió đứt được tăng cường, Goni nhanh chóng yếu đi thành bão nhiệt đới khi đi vào Biển Tây Philippines.[23][24] Trước khi ra khỏi vùng giám sát bão của Philippines, Goni mạnh lên đôi chút nhưng không thể phát triển thêm do điều kiện không thuận lợi.[25][26]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Bão Goni (2020) http://www.jma.go.jp/en/typh/2019.html http://www.jma.go.jp/en/typh/a.html //www.worldcat.org/issn/0307-1235 http://pubfiles.pagasa.dost.gov.ph/tamss/weather/b... http://pubfiles.pagasa.dost.gov.ph/tamss/weather/t... http://pubfiles.pagasa.dost.gov.ph/tamss/weather/t... https://news.abs-cbn.com/business/11/01/20/typhoon... https://news.abs-cbn.com/news/11/01/20/typhoon-rol... https://www.cnnphilippines.com/news/2020/10/31/typ... https://www.gmanetwork.com/news/news/nation/762290...